تاریخچه فهرست بها چیست ؟

در این پست تاریخچه فهرست بها را مختصرا شرح می دهیم

در سال 1350 تقاضا برای پروژه های عمرانی کشور به علت بالا رفتن درآمد های نفتی رشد قابل توجهی داشت ؛ ولی به علت محدودیت توان پیمانکاران در نیروی انسانی ، ماشین آلات و مصالح ، مهندسین مشاور مجبور بودند برای ترغیب پیمانکاران برآورد قیمت هایشان را بالاتر از حد معقول در نظر بگیرند که این کار موجب افزایش غیر واقعی هزینه‌ پروژه های عمرانی و در نتیجه تورم میشد.

در همین دوره دولت ، سازمان برنامه و بودجه را نسبت به تدوین فهرست بهایی با قیمت های متعارف مکلف نمود.

در نهایت سازمان برنامه و بودجه فهرست بهای پایه را برای کارهای ساختمانی و راهسازی در ابتدای سال 1355 منتشر نمود پس از مدت کوتاهی قیمت‌ها به حالت عادی و به دور از هیجانات بازگشت.

پس از این موفقیت و استقبال آن در دستگاههای اجرایی ، سازمان برنامه و بودجه تا سال 1357 فهرست بها را در 5 رشته و تا سال 1376 فهرست بها را در 7 در رشته منتشر کرد.

سوالات متدوال در مورد فهرست بها

سوال – چند نوع فهرست بها وجود دارد ؟

پاسخ – فهارس بها به رسته های گوناگونی تقسیم می شود و مطابق با نوع پروژه بایستی آن ها را انتخاب فرمایید

سوال – فهرست بها هر سال منتشر می شود ؟

پاسخ – بله ؛ فهارس بها معمولا به صورت سالانه منتشر می شوند

سوال – فهرست بها ابنیه با راه چه فرقی می کنه ؟

پاسخ – فهرست بها ابنیه برای پروژه های ساختمانی و فهرست بها راه برای پروژه های راهسازی مورد استفاده قرار می گیرد

سوال – همه هزینه ها در فهرست بها موجود است ؟

پاسخ – خیر ؛ برخی از هزینه ها در فهرست بها موجود نمی باشد و وظیفه آنالیز قیمت این آیتم ها بر عهده مترور پروژه می باشد

ضریب عامل در فهرست بها

در حالت عادی برای برآورد قیمت یک پروژه بایستی متناسب با نوع کار فهرست های مورد نظر را انتخاب کرد و سپس از ردیف های موجود ردیف مورد نظر را انتخاب کرده و محاسبات لازم را انجام دهیم.

ولی برخی از پروژه ها به علت حجم بالای خود نیاز به استفاده همزمان از چندین فهرست بها را دارد که این محاسبات را بسیار سخت و دشوار می کند.

در این حالت راه پیشنهادی این است است که در کارهای مشابه ولی در فهارس بهای مختلف یک ردیف قیمت را از یک فهرست بها انتخاب کنیم و با ضرب آن در ضریب عامل هزینه دومی را محاسبه کنیم.

برای مثال در تصاویر بالا ردیف ” خاکبرداری در زمین های نرم با هر وسیله مکانیکی و حمل مواد حاصل از خاکبرداری تا فاصله 20 متر از مرکز ثقل برداشت و توده کردن آن ” هم در فهرست بهای راه و هم در فهرست بهای ابنیه وجود دارد ولی مقدار عامل در هر دو فهرست بهای ابنیه و راه یکسان است ؛ چیزی که مشخص است است آن است که بازده ماشین آلات سنگین و به ویژه بلدوزر در پروژه‌های را بسیار بالاتر از پروژه‌های ابنیه است در این حالت فهرست بهای راه را به عنوان فهرست بهای مبنای آنالیز در نظر گرفته و ضریب عامل بلدوزر را در آن برابر با یک قرار می دهیم و در نهایت ضریب عامل فهرست بهای ابنیه را برابر با فهرست بهای ابنیه 1.2 در نظر می گیریم.

آیتم های ستاره دار در فهرست بها

در بخشهای گذشته ساختار فهرست بها را مورد بررسی قرار دادیم با در نظر گرفتن قیمت های هر ردیف می‌توانیم هزینه اجرا را برآورد کنیم ولی در انجام برخی فعالیت های پروژه پس از مراجعه به فهرست بها متوجه می شویم که ردیف وجود دارد ولی در آن ردیف قیمت موجود نیست یا در برخی موارد حتی ردیف هم وجود ندارد؛ به این ردیف ها ، ردیف های غیر پایه یا اقلام ستاره دار می گویند.

در این حالت باید پس از تعیین شرح و قیمت فعالیت، یک ردیف به ردیف های فصل مرتبط در فهرست بها اضافه کنیم.

شرح اقلام هزینه های بالاسری

هزینه بالاسری ، عموما به دو دسته هزینه بالاسری عمومی و هزینه بالاسری کار تقسیم می شود که هر کدام را مورد بررسی قرار می دهیم.

هزینه بالاسری عمومی از نوع هزینه هایی است که نمیتوان آنها را به کار مشخصی مربوط کرد، مانند هزینه های دستمزد نیروی انسانی دفتر مرکزی ، هزینه بیمه های عمومی ، هزینه وسایل نقلیه دفتر مرکزی و از این دست هزینه ها.

هزینه بالا سری کار ، از نوع هزینه هایی است که می توان آن را به کار مشخصی مربوط کرد، مانند هزینه های سرمایه گذاری ، ضمانت نامه ها ، مالیات ، سود پیمانکار و سایر هزینه های مندرج در فهرست بها .